Zo klinkt oorlogsmuziek
door Martijn Voorvelt 22 apr. 2021 22 april 2021
De twee wereldoorlogen die de twintigste eeuw verscheurden, hadden ook een grote impact op de muziek. In de maand van Dodenherdenking en Bevrijdingsdag selecteert Preludium zeven, nee, acht oorlogsklassiekers.
-
Oorlogsmuziek
bron: Georgia State University
Oorlogsmuziek
bron: Georgia State University
-
Oorlogsmuziek
bron: Georgia State University
Oorlogsmuziek
bron: Georgia State University
1
Tijdens de Eerste Wereldoorlog componeerde Igor Stravinsky zijn Histoire du soldat, over een gedeserteerde soldaat die verleid wordt door de duivel.
2
Maurice Ravel eert in zijn Tombeau de Couperin (1917) vrienden die stierven in de oorlog. De muziek is allesbehalve somber. ‘De doden zijn al treurig genoeg in hun eeuwige stilte’, vond Ravel.
3
Olivier Messiaen componeerde zijn Quatuor pour la fin du Temps in een Duits krijgsgevangenenkamp, waar het in première ging op een ijskoude dag in januari 1941. ‘Nooit is er met meer aandacht en begrip naar mijn muziek geluisterd’, zei de componist later.
4
De uitvoering van Dmitri Sjostakovitsj’ Zevende symfonie in 1942 door een verzwakt en uitgehongerd orkest in het door de Duitsers belegerde Leningrad was een ongeëvenaarde collectieve verzetsdaad.
5
In concentratiekamp Theresienstadt ontstonden honderden composities, waaronder Viktor Ullmanns opera Der Kaiser von Atlantis (1944). Na een uitvoering in 1944 van Hans Krása’s kinderopera Brundibár (1938) werden alle uitvoerenden naar Auschwitz afgevoerd en vermoord.
6
In Rudolf Eschers Musique pour l’esprit en deuil (1941-43) dreunt het bombardement op Rotterdam na. De wereldpremière door het Concertgebouworkest in 1947 betekende Eschers grote doorbraak.
7
In zijn War Requiem (1961-62) combineert Benjamin Britten de requiemtekst met gedichten die loopgravensoldaat Wilfred Owen schreef tijdens de Eerste Wereldoorlog.
1
Tijdens de Eerste Wereldoorlog componeerde Igor Stravinsky zijn Histoire du soldat, over een gedeserteerde soldaat die verleid wordt door de duivel.
2
Maurice Ravel eert in zijn Tombeau de Couperin (1917) vrienden die stierven in de oorlog. De muziek is allesbehalve somber. ‘De doden zijn al treurig genoeg in hun eeuwige stilte’, vond Ravel.
3
Olivier Messiaen componeerde zijn Quatuor pour la fin du Temps in een Duits krijgsgevangenenkamp, waar het in première ging op een ijskoude dag in januari 1941. ‘Nooit is er met meer aandacht en begrip naar mijn muziek geluisterd’, zei de componist later.
4
De uitvoering van Dmitri Sjostakovitsj’ Zevende symfonie in 1942 door een verzwakt en uitgehongerd orkest in het door de Duitsers belegerde Leningrad was een ongeëvenaarde collectieve verzetsdaad.
5
In concentratiekamp Theresienstadt ontstonden honderden composities, waaronder Viktor Ullmanns opera Der Kaiser von Atlantis (1944). Na een uitvoering in 1944 van Hans Krása’s kinderopera Brundibár (1938) werden alle uitvoerenden naar Auschwitz afgevoerd en vermoord.
6
In Rudolf Eschers Musique pour l’esprit en deuil (1941-43) dreunt het bombardement op Rotterdam na. De wereldpremière door het Concertgebouworkest in 1947 betekende Eschers grote doorbraak.
7
In zijn War Requiem (1961-62) combineert Benjamin Britten de requiemtekst met gedichten die loopgravensoldaat Wilfred Owen schreef tijdens de Eerste Wereldoorlog.