Het alarm van de toekomst
door Anne Stuart 29 aug. 2019 29 augustus 2019
De wetenschap staat nooit stil – ook in de muziek niet. In Preludium duiken we de nieuwste onderzoeken op. Deze maand: een autoalarm is misschien wel het irritantste geluid op aarde. Kan het ook anders?
Het autoalarm is niet alleen vervelend, maar ook zinloos, blijkt uit onderzoek van componist Alexander Sigman en productontwerper Matthias Megyeri in samenwerking met het Parijse IRCAM (Institut de recherche et coordination acoustique/musique). De eigenaar is toch niet in de buurt, de eigenaar weet niet dat het zíjn auto is en de omstanders halen hun schouders op over het zoveelste alarm. Bovendien vindt de gemiddelde dief het een peulenschil om het alarm uit te zetten.
Wie heeft trouwens bedacht dat de openbare ruimte opgescheept mag worden met zo’n zenuwslopend geluid? Een schemergebied, dat in meerdere YouTube-filmpjes (zoek bijvoorbeeld Car Alarm Dance) op de hak wordt genomen.
Omdat het alarm in zijn huidige vorm niet functioneert, en niet de meest prettige ‘kunst in de openbare ruimte’ is, zochten Sigman en Megyeri potentiële nieuwe alarmgeluiden en bedachten een methode om te testen hoe effectief de geluiden zouden zijn als alarm. De eerste selectie was helemaal willekeurig; of het nou van een grasmaaier is of een viool, ieder geluid heeft een effect op de luisteraar. Dat is helemaal in de geest van Pierre Schaeffer, die in 1948 als een van de eersten componeerde met opgenomen geluiden (musique concrète).
Eenmaal aan testpersonen voorgelegd bleken sommige geluiden, zoals een passerende trein, auto of vliegtuig, toch te verwarrend als alarm: men dacht meteen aan het bijbehorende voertuig. Het geluid van een ‘airconditioner die wordt aangezet’ bleek de meeste aantrekkingskracht te hebben, een mix van omgestoten blikjes en een elektrische schroevendraaier schrok juist het meest af maar had óók aantrekkingskracht. Hybride magnetron-misthoorngeluiden lieten de testpersonen volkomen koud.
Het sleutelingrediënt van een goed alarm is volgens Sigman en Megyeri de tijd tussen de geluidsimpulsen: die moet zo lang mogelijk zijn om zowel af te schrikken als aan te trekken. Met hun onderzoek en methode hopen ze fabrikanten én kunstenaars te inspireren om te experimenteren met autoalarmen.
Autofabrikant Tesla loopt al op de zaken vooruit en heet autodieven sinds dit jaar welkom met Bachs Toccata en Fuga in d klein, afgewisseld met een heavy metal-versie van hetzelfde stuk. En ook Beethoven is denkbaar, schrijft Tesla-oprichter Elon Musk op Twitter. Een gevalletje ‘Bach off’ dus. Benieuwd wat Sigman en Megyeri daarvan vinden.
Uit: alarm/will/sound: Sound design, modelling, perception and composition cross-currents. (2019) Organised Sound 24(1): 54–70. Cambridge University Press
Het autoalarm is niet alleen vervelend, maar ook zinloos, blijkt uit onderzoek van componist Alexander Sigman en productontwerper Matthias Megyeri in samenwerking met het Parijse IRCAM (Institut de recherche et coordination acoustique/musique). De eigenaar is toch niet in de buurt, de eigenaar weet niet dat het zíjn auto is en de omstanders halen hun schouders op over het zoveelste alarm. Bovendien vindt de gemiddelde dief het een peulenschil om het alarm uit te zetten.
Wie heeft trouwens bedacht dat de openbare ruimte opgescheept mag worden met zo’n zenuwslopend geluid? Een schemergebied, dat in meerdere YouTube-filmpjes (zoek bijvoorbeeld Car Alarm Dance) op de hak wordt genomen.
Omdat het alarm in zijn huidige vorm niet functioneert, en niet de meest prettige ‘kunst in de openbare ruimte’ is, zochten Sigman en Megyeri potentiële nieuwe alarmgeluiden en bedachten een methode om te testen hoe effectief de geluiden zouden zijn als alarm. De eerste selectie was helemaal willekeurig; of het nou van een grasmaaier is of een viool, ieder geluid heeft een effect op de luisteraar. Dat is helemaal in de geest van Pierre Schaeffer, die in 1948 als een van de eersten componeerde met opgenomen geluiden (musique concrète).
Eenmaal aan testpersonen voorgelegd bleken sommige geluiden, zoals een passerende trein, auto of vliegtuig, toch te verwarrend als alarm: men dacht meteen aan het bijbehorende voertuig. Het geluid van een ‘airconditioner die wordt aangezet’ bleek de meeste aantrekkingskracht te hebben, een mix van omgestoten blikjes en een elektrische schroevendraaier schrok juist het meest af maar had óók aantrekkingskracht. Hybride magnetron-misthoorngeluiden lieten de testpersonen volkomen koud.
Het sleutelingrediënt van een goed alarm is volgens Sigman en Megyeri de tijd tussen de geluidsimpulsen: die moet zo lang mogelijk zijn om zowel af te schrikken als aan te trekken. Met hun onderzoek en methode hopen ze fabrikanten én kunstenaars te inspireren om te experimenteren met autoalarmen.
Autofabrikant Tesla loopt al op de zaken vooruit en heet autodieven sinds dit jaar welkom met Bachs Toccata en Fuga in d klein, afgewisseld met een heavy metal-versie van hetzelfde stuk. En ook Beethoven is denkbaar, schrijft Tesla-oprichter Elon Musk op Twitter. Een gevalletje ‘Bach off’ dus. Benieuwd wat Sigman en Megyeri daarvan vinden.
Uit: alarm/will/sound: Sound design, modelling, perception and composition cross-currents. (2019) Organised Sound 24(1): 54–70. Cambridge University Press