Frank Peter Zimmermann: 'Na Beethoven een kroket'

Frank Peter Zimmermann heeft twee passies: viool spelen en lekker eten. In de muziek zijn Bach en Beethoven favoriet en in de ­keuken Chinees en Italiaans. ‘Ik weet in elke stad precies waar ik moet zijn voor een goed maal. Amsterdam heeft er de laatste tijd veel goede restaurants bijgekregen en doet wat betreft gastronomie niet onder voor andere wereldsteden. Alleen mogen de openings­tijden wel wat ruimer, zodat ik na een ­concert nog kan aanschuiven.’

Van Romantiek naar Klassiek

Over zijn smaak valt niet te twisten, want Zimmermann heeft ook muzikaal een duidelijke voorkeur. ‘Ik ben nu 52 en merk dat ik steeds meer behoefte krijg aan eenvoud. Ik grijp vaker terug op ideeën uit de Klassieke Periode. Dirigenten als John Eliot Gardiner en Nikolaus Harnoncourt zijn mijn inspirators.’

‘Ik ken geen ander symfonieorkest dat zo makkelijk omschakelt naar verschillende stijlen'

Het is alweer vijf jaar geleden dat hij Beethovens Vioolconcert voor het laatst uitvoerde. ‘Toen ik het concert afgelopen mei weer oppakte, ben ik begonnen met een compleet nieuwe partituur en vioolpartij. Ik gebruik nu de originele streken van de componist en speel het werk daardoor radicaal anders dan voorheen. Hij schrijft in het eerste deel vaak een legato-boog over een hele maat. Je kunt het daardoor niet te langzaam spelen, want dan kom je in de problemen. Het stuk wordt door veel violisten vaak hoogromantisch uitgevoerd, maar op die manier komt het niet goed tot zijn recht.’

Hij is blij dat hij weer naast chef-dirigent Daniele Gatti op het podium mag staan. ‘We kennen elkaar van een tournee met het ­Gustav Mahler Jugend Orchester, waarbij ik het Vioolconcert van Alban Berg ­uitvoerde. Dat was een geweldige samenwerking en ik verheug me erop om hem met het Concert­gebouworkest te zien werken. ’Zimmermann roemt het Concertgebouworkest om zijn flexibiliteit. ‘Ik ken geen ander symfonieorkest dat zo makkelijk omschakelt naar verschillende stijlen. Het orkest klinkt vol en tegelijkertijd transparant; ik kan me geen betere begeleider wensen.’

'Ik was zo verweven met die viool dat het voelde als een amputatie’

Dat zijn voormalig viooldocent Herman ­Krebbers – oud-­concertmeester van het orkest – ­Beethoven meerdere malen uitvoerde in Het Concertgebouw, maakt het optreden extra speciaal voor Zimmermann. ‘Hij betekent veel voor mij. Ik was erg jong toen ik bij hem ging studeren in Amsterdam. Hij was eerst een mentor, later een vriend en getuige op mijn huwelijk. Helaas lukt het hem niet meer om naar mijn concerten te komen, maar op zijn verjaardag bel ik hem nog altijd op.’

Failliet

Zimmermann is euforisch dat Lady ­Inchiquin sinds kort bij hem terug is. Hij had de ­Stradivarius uit 1711 – eerder bespeeld door Fritz Kreisler – sinds 2001 in bruikleen, maar moest het instrument twee jaar geleden in­­leveren vanwege een faillissement van de eigenaar. ‘Dat was wel even schrikken. Ik was zo verweven met die viool dat het voelde als een amputatie.’ Ondertussen kreeg hij de mooiste instrumenten aangeboden, waaronder de General Dupont, Grumiaux, eveneens van Stradivari. ‘Een prachtig instrument, maar wel moeilijk bespeelbaar. Ook de violist Arthur Grumiaux had moeite met de grilligheid van het instrument en zette er soms vijf minuten voor een concert andere snaren op.’ 

'Patat met satésaus, ook heerlijk!'

Een paar maanden geleden werd de Lady Inchiquin verkocht aan de stichting Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen, die de viool weer in bruikleen gaf aan Zimmermann. ‘Het instrument lag twee jaar in een kluis opgeborgen en was al die tijd niet aangeraakt. Hoewel er lang niet op is gespeeld, klinkt hij nog even briljant. Ik ben een gelukkig man.’

Patat en sushi

Na Amsterdam gaat Zimmermann met het Concertgebouworkest op tournee naar Japan en Korea. Meestal vliegt hij vooruit zodat hij tenminste drie dagen heeft om zijn jetlag kwijt te raken. ‘Een jetlag went nooit en wordt alleen maar erger naarmate je ouder wordt. Naar het oosten toe is gelukkig minder erg dan naar het westen, waar je dan soms – wanneer je de tijd omrekent – om vijf uur ’s ochtends een concert staat te geven. Dat kunnen mijn vingers en ik niet goed aan.’

In Japan maakt ‘de beste sushi van de wereld’ alle vermoeidheid weer goed, vertelt de violist lachend, ‘en niet vergeten: Beethoven natuurlijk’. Hij houdt van luxe dineren en eet vaak in sterrententen. ‘Toch moet ik bekennen dat ik in Amsterdam weleens op zoek ga naar een automatiek. Dan trek ik na een wandeling door de oude binnenstad een kroket of frikandel uit de muur. Dat kan toch nergens anders in de wereld? Of patat met satésaus, ook heerlijk!’