'Doe wat je kunt om medelevend te zijn'
door Lonneke Tausch 01 apr. 2018 01 april 2018
De Israëlische jazztrompettist Avishai Cohen maakt deze maand zijn debuut in Het Concertgebouw. Drie landgenoten vergezellen hem: de jazz bloeit in Israël.
Avishai Cohen dook al op in het Bimhuis, op North Sea Jazz en tijdens het Eindhovense festival What’s Next? The New York Times schaarde Cross My Palm With Silver onder de beste albums van 2017 en stelde Avishai Cohen gelijk aan niemand minder dan Miles Davis als het gaat om zijn vermogen de trompet in te zetten ‘as a vehicle for uttering the most poignant human cries’.
De Israëlische musicus brengt de melancholieke melodieën van zijn geboortegrond samen met de scherpe randjes en de flair van de hedendaagse Amerikaanse jazzscene. De eeuwenoude liederen uit de sefardische traditie hoorde hij al jong overal om zich heen, jazzklassiekers van Louis Armstrong, Miles Davis, John Coltrane, Sonny Rollins, Thelonious Monk leerde hij kennen via lp’s en cd’s.
Avishai Cohen dook al op in het Bimhuis, op North Sea Jazz en tijdens het Eindhovense festival What’s Next? The New York Times schaarde Cross My Palm With Silver onder de beste albums van 2017 en stelde Avishai Cohen gelijk aan niemand minder dan Miles Davis als het gaat om zijn vermogen de trompet in te zetten ‘as a vehicle for uttering the most poignant human cries’.
De Israëlische musicus brengt de melancholieke melodieën van zijn geboortegrond samen met de scherpe randjes en de flair van de hedendaagse Amerikaanse jazzscene. De eeuwenoude liederen uit de sefardische traditie hoorde hij al jong overal om zich heen, jazzklassiekers van Louis Armstrong, Miles Davis, John Coltrane, Sonny Rollins, Thelonious Monk leerde hij kennen via lp’s en cd’s.
Als tiener tourde hij met het Young Israel Philharmonic Orchestra onder leiding van klassieke maestro’s als Zubin Mehta, Kurt Masur en Kent Nagano. Vanaf zijn achttiende studeerde hij aan het Berklee College of Music in Boston. Vervolgens verhuisde Avishai Cohen naar New York, waar hij optrad met onder anderen pianist Chick Corea en zanger/gitarist Lionel Loueke.
Samen met zijn broer Yuval (saxofoon) en zijn zus Anat (klarinet) maakte hij naam als The Three Cohens. Met nummers als Will I Die, Miss? Will I Die? en Shoot Me in the Leg – heeft Avishai Cohen de thematiek van zijn nieuwste cd gezocht in de instabiliteit in zijn vaderland en het effect daarvan op de menselijke psyche:
‘Het houdt me bezig hoe politiek ons mensen uit elkaar kan drijven. […] Het jodendom kent een mooi gezegde: Als je één ziel redt, is het alsof je de hele wereld gered hebt. Ieder van ons moet alles doen wat hij in zijn macht heeft om medelevend te zijn. Dát was wat er door mijn hoofd speelde toen ik deze nummers schreef.’
Israëlische jazz
Ten tijde van het Brits Mandaat Palestina (ingesteld na de Eerste Wereldoorlog, beëindigd in 1948) maakte een veertigkoppig politieorkest deel uit van de Britse krijgsmacht. Voor de plaatselijke bevolking zal dit de eerste kennismaking zijn geweest met Amerikaans georiënteerde muziek. In de jaren 1950 en 60 drong de Amerikaanse jazz ook tot Israël door.
Als eerste Israëlische jazzplaat wordt Mezare Israel Yekabtzenu uit 1973 aangemerkt, van een groep Midden-Oosterse pioniers die zich hadden verzameld in The Jazz Workshop. East meets West, New York meets mystiek, Arabisch meets joods, en het begin van de titeltrack lijkt wel Stravinsky.
Avishai Cohen op het dak van Het Concertgebouw
Waar de basis van The Great American Songbook de 4/4-maat is, overheersen in de Israëlische jazz onregelmatige maatsoorten als 7/4 en 11/4. In die onregelmatige ritmiek zijn invloeden uit Noord-Afrika te herkennen, maar ook uit het traditionele repertoire van de klezmorim, de joodse volksmuzikanten uit Oost-Europa. Melodische wendingen verraden geregeld een oorsprong in de synagoge of juist in de Arabische muziek.
Avishai Cohen?
Vele joodse zonen heten Avishai Cohen. Het Hebreeuwse Avishai betekent ‘geschenk van mijn vader’; de bekende achternaam Cohen betekent ‘priester’. Minstens twee Israëlische Avishai Cohens vestigden zich in New York en reizen als jazzmusicus de wereld rond. De trompettist uit Tel Aviv, geboren in 1978, vormde een kwartet, de contrabassist uit Kibboets Kabri, geboren in 1970, richtte een trio op. De eerste noemde zijn debuut-cd in 2003 The Trumpet Player, om verdere verwarring voor te zijn.
ECM records
Producer Manfed Eicher, oprichter van het vermaarde ECM-label, hoorde Avishai Cohen voor het eerst als sideman, in 2013 tijdens de opnames van het album Lathe of Heaven van tenorsaxofonist Mark Turner. Eicher was meteen gegrepen door Cohens toon, zijn frasering, zijn energie en de zuiverheid van zijn trompetklank. Hun eerste samenwerking werd in 2016 het doorleefde en zelfs impressionistisch genoemde Into the Silence, dat in het teken stond van het overlijden van Cohens vader. De trompettist dempte in veel nummers zijn instrument, met een teder en soms breekbaar geluid tot gevolg.
Als tiener tourde hij met het Young Israel Philharmonic Orchestra onder leiding van klassieke maestro’s als Zubin Mehta, Kurt Masur en Kent Nagano. Vanaf zijn achttiende studeerde hij aan het Berklee College of Music in Boston. Vervolgens verhuisde Avishai Cohen naar New York, waar hij optrad met onder anderen pianist Chick Corea en zanger/gitarist Lionel Loueke.
Samen met zijn broer Yuval (saxofoon) en zijn zus Anat (klarinet) maakte hij naam als The Three Cohens. Met nummers als Will I Die, Miss? Will I Die? en Shoot Me in the Leg – heeft Avishai Cohen de thematiek van zijn nieuwste cd gezocht in de instabiliteit in zijn vaderland en het effect daarvan op de menselijke psyche:
‘Het houdt me bezig hoe politiek ons mensen uit elkaar kan drijven. […] Het jodendom kent een mooi gezegde: Als je één ziel redt, is het alsof je de hele wereld gered hebt. Ieder van ons moet alles doen wat hij in zijn macht heeft om medelevend te zijn. Dát was wat er door mijn hoofd speelde toen ik deze nummers schreef.’
Israëlische jazz
Ten tijde van het Brits Mandaat Palestina (ingesteld na de Eerste Wereldoorlog, beëindigd in 1948) maakte een veertigkoppig politieorkest deel uit van de Britse krijgsmacht. Voor de plaatselijke bevolking zal dit de eerste kennismaking zijn geweest met Amerikaans georiënteerde muziek. In de jaren 1950 en 60 drong de Amerikaanse jazz ook tot Israël door.
Als eerste Israëlische jazzplaat wordt Mezare Israel Yekabtzenu uit 1973 aangemerkt, van een groep Midden-Oosterse pioniers die zich hadden verzameld in The Jazz Workshop. East meets West, New York meets mystiek, Arabisch meets joods, en het begin van de titeltrack lijkt wel Stravinsky.
Avishai Cohen op het dak van Het Concertgebouw
Waar de basis van The Great American Songbook de 4/4-maat is, overheersen in de Israëlische jazz onregelmatige maatsoorten als 7/4 en 11/4. In die onregelmatige ritmiek zijn invloeden uit Noord-Afrika te herkennen, maar ook uit het traditionele repertoire van de klezmorim, de joodse volksmuzikanten uit Oost-Europa. Melodische wendingen verraden geregeld een oorsprong in de synagoge of juist in de Arabische muziek.
Avishai Cohen?
Vele joodse zonen heten Avishai Cohen. Het Hebreeuwse Avishai betekent ‘geschenk van mijn vader’; de bekende achternaam Cohen betekent ‘priester’. Minstens twee Israëlische Avishai Cohens vestigden zich in New York en reizen als jazzmusicus de wereld rond. De trompettist uit Tel Aviv, geboren in 1978, vormde een kwartet, de contrabassist uit Kibboets Kabri, geboren in 1970, richtte een trio op. De eerste noemde zijn debuut-cd in 2003 The Trumpet Player, om verdere verwarring voor te zijn.
ECM records
Producer Manfed Eicher, oprichter van het vermaarde ECM-label, hoorde Avishai Cohen voor het eerst als sideman, in 2013 tijdens de opnames van het album Lathe of Heaven van tenorsaxofonist Mark Turner. Eicher was meteen gegrepen door Cohens toon, zijn frasering, zijn energie en de zuiverheid van zijn trompetklank. Hun eerste samenwerking werd in 2016 het doorleefde en zelfs impressionistisch genoemde Into the Silence, dat in het teken stond van het overlijden van Cohens vader. De trompettist dempte in veel nummers zijn instrument, met een teder en soms breekbaar geluid tot gevolg.