De zolder op

Je zou het niet verwachten met die hoge plafonds in de zalen en gangen, maar over de gehele oppervlakte loopt een zolderverdieping. Die is onmisbaar om diverse redenen. Zo kunnen concerten niet zonder verlichting. Via de zolder kan onderhoud gepleegd worden en kunnen lampen bediend, en opgehesen dan wel neergelaten worden. En heb je wel eens die hangende microfoons boven het podium gespot? Die worden door gaten in de zolderverdieping naar beneden gelaten, met een speciaal technisch snufje.

Wie denkt dat de zolder net zo’n grand entrance kent als de Grote Zaal komt bedrogen uit. Slechts één speciale lift en een aantal smalle trappetjes leiden naar deze verborgen verdieping, die er vanaf het ontstaan van Het Concertgebouw is geweest. Een belangrijke functie van de zolder was het afvoeren van de dampen van de vele gaslampen in de zaal. Onder de hanenbalken werd een grote houten ventilatieschacht gemaakt, die later gedeeltelijk is afgebroken. Brandgevaar werd in de kiem gesmoord door een zinken dak. In de ruimte boven de gangen ron­dom de Grote Zaal was een stoffeerderij, waar gordijnen en bekleding voor de stoelen werden gemaakt. Op de zolder boven de Kleine Zaal bevindt zich onder andere een hijsinstallatie waarmee de kroonluchter op de gewenste hoogte kan worden gehangen.

Op een zolder liggen natuurlijk altijd spullen die niet langer nuttig of gewenst zijn. Zoals – in ons geval – oude kroonluchters, een maquette van de voorgevel van Het Concertgebouw en een oud suppoostenjasje. Benieuwd wat we nog meer aantroffen? Kijk dan met ons mee.

Zolderleven

In een opslagruimte zijn allerlei afgedankte spullen te vinden. Deze oude plafonnières hingen vroeger onder de balkons.

De verlichting

De vloer boven de Grote Zaal staat vol met overkappingen die de diverse podiumlichten beschermen.

Zit!

Waarvoor deze stoel heeft gediend is onbekend. Was hij bestemd voor de Koningin? Voor Sinterklaas? Of pakte Willem Mengelberg even z’n rust op dit meubel? Wie het weet, mag het ons zeggen!

Kroonluchters poetsen

De originele kroonluchters uit 1911 worden beschermd door metalen platen. Het licht komt tegenwoordig van energiezuinig halogeen. Geen led, want dat geeft een onprettig, vertragend lichteffect. Eens per half jaar komen de kroonluchters naar beneden om in de Grote Zaal te worden gepoetst.

Spot on!

De dirigent wordt verlicht met een speciale spot.

Geheime kamer

Vier oude raamlijsten zijn bewaard gebleven. En door het luik rechts kom je uit achter het timpaan van de voorgevel. In die ruimte, die in de jaren 1980 werd ontdekt, werden matrassen gevonden. Van onderduikers, vermoedt men. Hard bewijs daarvoor ontbreekt.

Paaltjes

Bij de opening in 1888 stonden er gietijzeren paaltjes (midden) langs de rand van het podium. In 1938 werden smallere paaltjes geïntroduceerd (rechts), die in 1998 werden vervangen door kopieën in aluminium (links) van de oorspronkelijke paaltjes.