De wereld van de klassieke muziek op een humoristische manier uitgelegd

Mijn eerste grote klus voor Het Concertgebouw was ooit promotieteksten schrijven voor een heel seizoen. In zes weken tijd. ‘Liever sneller.’ Die winter deed ik in moordend tempo mijn studie over. Dat was nodig. Ik schreef al heel lang over klassieke muziek, maar de kwintencirkel had ik al jaren niet meer paraat.

Mocht dat laatste ook voor u gelden, dan kan ik u het boek Klassieke muziek voor dummies afraden, want daar staat hij niet in. Dit jaar verscheen een totaal herziene editie van dit handboek over ‘de griezelige en geheimzinnige wereld van de klassieke muziek’. Ineens, waarschijnlijk omdat ik geen deadline van Het Concertgebouw had liggen, was ik benieuwd.

Het uitgangspunt is sympathiek. ‘Klassieke muziek is voor iedereen, dus ook voor snobs. Maar we hechten geen bijzondere waarde aan snobs.’ In toegankelijke taal behandelen de auteurs de grote componisten, leggen uit hoe instrumenten in elkaar zitten en wat een sonate is. Een aantal muziekstukken, online gratis te beluisteren, wordt van seconde tot seconde geanalyseerd. Op onorthodoxe wijze. Althans, Brahms’ ­Vierde symfonie is mij niet eerder uitgelegd aan de hand van Dat gaat naar Den Bosch toe.

Het moet gezegd worden, het werkt. Wie niks van Händel heeft gehoord, gaat nooit meer vergeten dat de man een violist bekogelde met een pauk. Dan hoor je de Messiah toch anders. Het boek heeft een hoog lach-of-ik-schiet-gehalte, vol woord­spelingen en boude samenvattingen. Maar de weinig plechtige toon charmeert soms ook. Met de kritiek op de ‘belachelijke niet-applaudisseren-traditie’ (geen enthousiasme mogen uiten tussen symfoniedelen maar wel hoesten en kuchen) kan ik het alleen maar eens zijn.

Toch een aanrader dus. Natuurlijk niet voor u, u weet alles al, maar voor uw buurman of kleindochter die nog bang is voor de concertzaal – of bang er in slaap te vallen. Dat van die kwintencirkel legt u gewoon zelf even uit.