Chris Maene: ‘Ik probeer instrumenten te bouwen die waardevol zijn’

Wat betekent luisteren voor u?

‘Luisteren is een van de belangrijkste dingen in het leven. We hebben daar iedere dag mee te maken. We luisteren naar elkaar in een bedrijf tijdens het werk, in een gezin, je moet naar elkaar luisteren om tot iets te komen. Je luistert naar de natuur, die is er altijd, gratis geluid. Naar muziek luisteren is een vrije keuze, en voor mij buitengewoon belangrijk. Het is mijn leven. Ik probeer instrumenten te bouwen die waardevol zijn; waarom kiest iemand voor een instrument van mij en niet voor een piano van een andere bouwer? Mijn taak is het om iets goeds te maken. Verder is muziek niet weg te denken uit het leven. In tijden van crisis en oorlog overleeft de muziek.’

Luistert u anders dan anderen?

‘Jazeker. Via de geluidsdragers van nu luisteren we anders dan vroeger. Vroeger was de enige manier om muziek te horen: live gaan luisteren, of zelf een instrument in huis halen. Ik bouw replica’s van historische instrumenten. Voor mij is het van het grootste belang om het origineel in het echt te horen. Ik kijk goed naar hoe die instrumenten gemaakt zijn, ik heb de juiste materialen nodig, ik onderzoek de bouwwijze, pas de juiste afwerking toe. Ik wil niet een vervormde klank in mijn hoofd hebben doordat ik die ken via een geluidsdrager. De echte klank in een concertzaal, de plaats waar je zit, de spanning die in een zaal is, alles telt mee in de luister­beleving. Wat je via luidsprekers hoort, is gemanipuleerd. Ik moet details waarnemen om het anders te kunnen doen dan anderen.’

Wat hoort u graag?

‘Van een perfecte uitvoering in een concertzaal kan ik het meest genieten als ik er zelf mee te maken heb, omdat ik het instrument gebouwd heb. Ik ben daarvoor zeer zenuwachtig, ik voel een grote verantwoordelijkheid. Zoveel luisteraars met een hoge verwachting... Als alles goed verloopt en er is magie in de zaal, dan vergeet je de angst. Als je die kunt loslaten omdat er prachtig gespeeld wordt, is dat een vorm van geluk die je niet elk moment kunt krijgen. Dat is ook een grote stimulans om het in de toekomst nog beter te doen, een nog beter instrument te maken en daar de volgende ochtend direct mee aan de slag te gaan.’

Wat wilt u liever niet horen?

‘Ik stoor me aan mensen die van alles te zeggen hebben over dingen waar ze weinig van afweten. Met elektronische muziek heb ik niets, die wil ik liever niet horen. Storende geluiden gaan vaak vanzelf voorbij. Maar echt, het geklaag van mensen, bijvoorbeeld over dure operaproducties, dat daar onterecht gemeenschapsgeld naartoe zou gaan, daar kan ik slecht tegen. Negatief geklaag vind ik lastig.’

Wat is het mooiste dat u ooit gehoord hebt?

‘Dan ga ik terug naar mijn jeugd. Op zondagmiddag draaide mijn vader altijd platen en vertelde hij over de muziek. We zaten daar met het hele gezin. Bach, Chopin, Mozart. Op een dag draaide hij Tsjai­kovski’s Ouverture 1812, ik vond het prachtig en wilde de plaat opnieuw en opnieuw horen. Ik was enorm onder indruk van wat mijn vader over die muziek zei. We hadden geen tv, maar dit was als een film. Deze momenten zijn de link naar mijn interesse in klassieke muziek.’

Wat zou u ooit nog willen laten horen en aan wie?

‘Iedereen zou de klank van een klavichord moeten horen, het eerste instrument waarop je piano en forte kon spelen. Ook als je er forte op speelt klinkt het heel zacht. Een klavichord is niet bruikbaar in een zaal. Dit instrument maakt dat je opnieuw stilte kunt horen, en stilte heeft zoveel nuances. Alles is luid om ons heen, met het klavichord kun je inzoomen op de kleinste details en echt goed luisteren.’