7 onbekende vioolconcerten
door Lonneke Tausch en Martijn Voorvelt 16 okt. 2023 16 oktober 2023
Natuurlijk, om die van Mozart, Beethoven, Mendelssohn, Brahms en Tsjaikovski kan niemand heen. Maar er zijn nog zoveel meer mooie vioolconcerten... We tippen er zeven!
-
Vioolconcert
Vioolconcert
-
Vioolconcert
Vioolconcert
1
Pietro Locatelli – Arte del violino (1733)
De Italiaanse barokvirtuoos die van 1729 tot zijn dood in 1764 op Prinsengracht 506 in Amsterdam woonde, bracht in één bundel twaalf van zijn vioolconcerten uit samen met 24 solocapriccio’s. Deze concerti doen niet onder voor De vier jaargetijden van Vivaldi.
2
Maddalena Laura Sirmen – Zes concerten voor viool met begeleiding van twee hobo’s, twee hoorns en strijkers (1772-73)
Geboren in de verarmde adellijke Venetiaanse familie Lombardini kwam de kleine Maddalena in een tehuis terecht. Ze schopte het ver: kreeg les van vioolvirtuoos Giuseppe Tartini, trouwde met violist Ludovico Sirmen en reisde met hem door Europa. Ze componeerden en soleerden allebei, samen dan wel apart van elkaar.
3
Henriëtte Bosmans – Concertstuk voor viool (1934)
De Amsterdamse componiste schreef het gepassioneerde Concertstuk voor haar levensgezel, violist Francis Koene, maar hij stierf voor hij het kon uitvoeren. Na de première in 1935 hernam het Concertgebouworkest het werk in 1940, 1945, 1951 en 2022, de laatste keer met concertmeester Vesko Eschkenazy.
4
Samuel Barber – Vioolconcert (1938-39)
Terwijl de wereld in crisis was en afstevende op de Tweede Wereldoorlog, gaf Barber ons bij wijze van troost een vredig, romantisch vioolconcert dat we graag vaker zouden horen.
5
Grażyna Bacewicz – Vioolconcert nr. 7 (1965)
De productieve, bij ons veel te onbekende Poolse componiste schreef zeven vioolconcerten. Het laatste laat overtuigend horen dat Bacewicz in haar laatste jaren – ze werd maar 59 – nog spannende nieuwe muzikale domeinen betrad.
6
György Ligeti – Vioolconcert (1989-93)
Een caleidoscopisch werk met microtonaliteit, Hongaarse melodieën, Bulgaarse dansen, middeleeuwse klanken, texturen die je nog nooit hebt gehoord en een cadens die de solist alle vrijheid geeft. Ligeti paart ideeënrijkdom aan verhalende kracht en virtuositeit.
7
Wynton Marsalis – Vioolconcert in D groot (2015-17)
De Amerikaanse trompettist, bandleider en componist schreef een aanstekelijk soloconcert voor zijn Schots/Italiaanse vioolmuze Nicola Benedetti. Ellington, Gershwin, Ives, blues, folk – allerlei Amerikaanse muziektradities vloeien erin samen.
1
Pietro Locatelli – Arte del violino (1733)
De Italiaanse barokvirtuoos die van 1729 tot zijn dood in 1764 op Prinsengracht 506 in Amsterdam woonde, bracht in één bundel twaalf van zijn vioolconcerten uit samen met 24 solocapriccio’s. Deze concerti doen niet onder voor De vier jaargetijden van Vivaldi.
2
Maddalena Laura Sirmen – Zes concerten voor viool met begeleiding van twee hobo’s, twee hoorns en strijkers (1772-73)
Geboren in de verarmde adellijke Venetiaanse familie Lombardini kwam de kleine Maddalena in een tehuis terecht. Ze schopte het ver: kreeg les van vioolvirtuoos Giuseppe Tartini, trouwde met violist Ludovico Sirmen en reisde met hem door Europa. Ze componeerden en soleerden allebei, samen dan wel apart van elkaar.
3
Henriëtte Bosmans – Concertstuk voor viool (1934)
De Amsterdamse componiste schreef het gepassioneerde Concertstuk voor haar levensgezel, violist Francis Koene, maar hij stierf voor hij het kon uitvoeren. Na de première in 1935 hernam het Concertgebouworkest het werk in 1940, 1945, 1951 en 2022, de laatste keer met concertmeester Vesko Eschkenazy.
4
Samuel Barber – Vioolconcert (1938-39)
Terwijl de wereld in crisis was en afstevende op de Tweede Wereldoorlog, gaf Barber ons bij wijze van troost een vredig, romantisch vioolconcert dat we graag vaker zouden horen.
5
Grażyna Bacewicz – Vioolconcert nr. 7 (1965)
De productieve, bij ons veel te onbekende Poolse componiste schreef zeven vioolconcerten. Het laatste laat overtuigend horen dat Bacewicz in haar laatste jaren – ze werd maar 59 – nog spannende nieuwe muzikale domeinen betrad.
6
György Ligeti – Vioolconcert (1989-93)
Een caleidoscopisch werk met microtonaliteit, Hongaarse melodieën, Bulgaarse dansen, middeleeuwse klanken, texturen die je nog nooit hebt gehoord en een cadens die de solist alle vrijheid geeft. Ligeti paart ideeënrijkdom aan verhalende kracht en virtuositeit.
7
Wynton Marsalis – Vioolconcert in D groot (2015-17)
De Amerikaanse trompettist, bandleider en componist schreef een aanstekelijk soloconcert voor zijn Schots/Italiaanse vioolmuze Nicola Benedetti. Ellington, Gershwin, Ives, blues, folk – allerlei Amerikaanse muziektradities vloeien erin samen.