Violist Frank Peter Zimmermann: ‘Desnoods leef ik maar een paar jaar korter’

‘Elke dag is het weer spannend of mijn vingers het nog doen. Nu ik tegen de zestig loop moet ik harder werken om in conditie te blijven. Mijn ochtend start ik met drie kwartier op de loopband. Na het ontbijt begin ik met toonladders en heel veel tertsen, daar ben ik verslaafd aan momenteel. Daarna kies ik een technisch lastig stuk, zoals de Grand caprice op ‘Der Erlkönig’ van Heinrich Wilhelm Ernst.

Na drie uur techniekstudie is het tijd voor de lunch of een wandeling met mijn vrouw. Aan het eind van de dag studeer ik nogmaals drie uur, meestal werk ik dan aan mijn concertrepertoire. Het is dus niet zo dat ik met de jaren minder hoef te doen. David Oistrach zei ooit: ‘Op mijn twintigste studeerde ik twee uur, op mijn veertigste vier en op mijn zestigste zes’; dat kan ik alleen maar beamen.

‘Momenteel ben ik verslaafd aan tertsen’

Tijdens een tournee heb ik weinig tijd, ik moet vooraf dus honderd procent voorbereid zijn. Ik streef ernaar om tijdens ieder concert iets nieuws te ontdekken, dit kan een muzikale frase zijn of een nieuw tempo, je moet nieuwsgierig blijven. Binnenkort speel ik – na vier jaar onderbreking – weer het Vioolconcert van Beethoven, een werk dat ik minstens 300 keer heb uitgevoerd. Je moet een stuk telkens weer met frisse ogen bekijken, dus schafte ik onlangs een nieuwe partituur aan, het moet vooral geen automatisme worden.

Met het Concertgebouworkest heb ik een warme band. Een aantal collega’s zijn studiegenoten uit de tijd dat we samen bij Herman Krebbers studeerden. Het warme geluid van het orkest komt Elgars Vioolconcert [op 27 en 28 maart in de Grote Zaal, red.] vast ten goede. Ik heb het werk al een paar keer eerder uitgevoerd met Daniel Harding, het is best een uitdagend stuk, veel tempowisselingen en vrijheden, Harding voelt mij gelukkig vlekkeloos aan.

Op de dag van een concert focus ik mij op die 45 minuten waar het allemaal om gaat, je krijgt tenslotte maar één kans. Ik ben een perfectionist en wil altijd op en top presenteren, net als mijn goede vriend Mariss Jansons, bij hem voelde je tijdens het musiceren dat het om leven en dood ging. Laatst zei iemand tegen mij: ‘wanneer je straks in je kist ligt, vraagt niemand zich af of je alle noten hebt geraakt.’ Maar voor mij maakt dat wel uit, ik wil het beste uit mezelf halen, dan leef ik desnoods maar een paar jaar korter.’